سالشمار فعالیتها
کارنامهٔ پیشرو بازتاب بیش از پنج دهه کوشش خستگیناپذیر استاد جلیل ضیاءپور ـ پدر نقاشی مدرن ایران ـ است؛ هنرمند و نظریهپردازی که آفرینش نقاشانه را با پژوهشهای میدانی در فرهنگ و هنر عامه، آموزش دانشگاهی و ساماندهی نهادهای فرهنگی درهم آمیخت. این سالشمار، با حفظ دقیق تاریخها، تصویری موجز و مستند از عرصههای اثرگذاری ایشان در هنر معاصر ایران به دست میدهد: از بنیانگذاری انجمن «خروس جنگی» و برپایی نمایشگاههای مؤثر داخلی و بینالمللی، تا تدریس و پرورش نسلهای تازه، مدیریت و مشاورهٔ فرهنگی در موزهها و وزارتخانهها، و سفرهای پژوهشی دامنهدار در سراسر ایران برای ثبت پوشاک، نقوش و آیینهای بومی. این فهرست بر پایهٔ اسناد و مدارک موجود تنظیم شده و بازهٔ ۱۳۲۴ تا ۱۳۷۸ را در بر میگیرد. امید که این نمایه راهنمای پژوهشگران و دوستداران فرهنگ ایران در شناخت دقیقتر جایگاه والای ایشان باشد.
بنیانگذاری و نهادسازی
۱۳۲۷ و ۱۳۲۸ — تأسیس آتلیهٔ هنری؛ تشکیل انجمن هنری «خروس جنگی» و انتشار مجلهای به همین نام
۱۳۳۲ — مؤسس هنرستانهای هنرهای تجسمی دخترانه و پسرانهٔ تهران، به درخواست ادارهٔ کل هنرهای زیبای کشور
۱۳۳۲ — تهیهکنندهٔ مقدمات تأسیس دانشکدهٔ هنرهای تزیینی
نمایشگاههای انفرادی
۱۳۲۹ — برگزاری نمایشگاههای انفرادی نقاشی با پشتیبانی انجمن هنری «خروس جنگی» در سالن تئاتر فردوسی (تهران)
نمایشگاههای گروهی (ایران)
۱۳۲۴ — شرکت در نمایشگاه گروهی نقاشی، انجمن فرهنگی ایران و شوروی (تهران)
۱۳۲۹ — شرکت در نمایشگاه گروهی نقاشی، گالری آپادانا و کاشانهٔ هنرهای زیبا (تهران)
۱۳۳۵ — شرکت در نمایشگاه گروهی ادارهٔ کل هنرهای زیبای کشور (تهران)
۱۳۳۷ — شرکت در بینال تهران، از طریق وزارت فرهنگ و هنر
۱۳۳۹ — شرکت در بینال تهران، از طریق وزارت فرهنگ و هنر
۱۳۴۵ — شرکت در نمایشگاه منطقهای بینال تهران، با مشارکت کشورهای ترکیه و پاکستان، از طریق وزارت فرهنگ و هنر
بینالها و رویدادهای بینالمللی
۱۳۳۵ — نمایندهٔ ایران در بینال نمایشگاه بینالمللی نقاشی (ونیز ـ ایتالیا)
۱۳۳۵ — شرکت در نمایشگاه بینالمللی «ونیز»، از طریق ادارهٔ کل هنرهای زیبای کشور
۱۳۵۶ — شرکت در نمایشگاههای کشورهای چین، ژاپن، پاکستان، ترکیه، فرانسه و ونیز، از طریق وزارت فرهنگ و هنر
مسئولیتهای فرهنگی و اداری
۱۳۳۱ — همکاری اداری با ادارهٔ کل هنرهای زیبای کشور
۱۳۳۴ — رئیس روابط فرهنگی و عضو شورای دائمی موزهٔ کاخ ابیض
۱۳۳۵ — رئیس آموزش سمعیوبصری هنر (ادارهٔ کل هنرهای زیبا)
۱۳۴۳ — مشاور هنری سازمان امور غرفههای هنری
۱۳۴۳ — همکاری با ادارهٔ جلب سیاحان
۱۳۴۳ — نمایندهٔ ادارهٔ کل هنرهای زیبا در کمیسیونهای هنری سازمانهای دولتی و غیردولتی
۱۳۴۴ — نمایندهٔ وزارت فرهنگ و هنر در جلسات وزارت آموزشوپرورش، برای پیریزی و تنظیم برنامههای هنری و کارهای دستی
۱۳۴۵ — رئیس موزهٔ مردمشناسی
۱۳۵۶ — رئیس ادارهٔ نمایشگاهها در ادارهٔ موزهها
۱۳۵۶ — نمایندهٔ وزارت فرهنگ و هنر در گروه بررسی مسائل هنری ایران در دانشگاه تهران
۱۳۵۷ — رئیس کانون هنرمندان (برگزیده از میان بررسان مسائل هنری)
کمیسیونها و شوراها
۱۳۳۲ — مشارکت در کلیهٔ کمیسیونهای هنری و پیگیری تحصیلات
۱۳۴۱ — نمایندهٔ ادارهٔ کل هنرهای زیبای کشور در جلسات کمیتهٔ ملی هنرهای تجسمی (وابسته به کمیسیون ملی یونسکو در ایران)
۱۳۴۱ — نمایندهٔ ادارهٔ کل هنرهای زیبای کشور در کمیسیونهای تمبر ادارهٔ کل پست ایران و همکاری در ایجاد طرح تمبرهای نو
۱۳۴۱ — نمایندهٔ دائمی در کمیسیونهای مربوط به کمک به آتلیهٔ هنرمندان
نمایندگیها و مشارکتهای بینالمللی
۱۳۴۵ — نمایندهٔ وزارت فرهنگ و هنر در جلسات کمیتهٔ اجرایی نمایشگاه مونترآل کانادا
۱۳۴۶ — مسافرت به آلمان فدرال، به دعوت دولت میزبان، برای دیدار از تأسیسات فرهنگی و هنری آن کشور
۱۳۴۶ — مسافرت به فرانسه، برای نظارت بر نمایشگاه مردمشناسی ایران در پاریس
تدریس و فعالیتهای دانشگاهی
۱۳۳۱ — تدریس تاریخ هنر و سبکشناسی در هنرستان کمالالملک (تهران)
۱۳۵۶ — تدریس تاریخ لباس در دانشکدهٔ هنرهای دراماتیک تهران
۱۳۵۸ تا ۱۳۷۸ — تدریس در رشتههای هنر (نقاشی، تاریخ هنر، جامعهشناسی هنر و طراحی لباس) در دانشگاههای هنر، الزهرا و تربیتمدرس، در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری
پژوهشهای میدانی و مردمنگاری
۱۳۳۵ — بررسی فرهنگ عامه در استان گیلان و برپایی نمایشگاهی از وضع عمومی مردم آن سامان در کاخ ابیض، به درخواست ادارهٔ کل هنرهای زیبای کشور
۱۳۳۵ — پژوهش دربارهٔ نقوش زینتی در نواحی شرقی و جنوبی ایران و سفر به سیستان، بلوچستان، کرمان، فارس و جزایر؛ و در مجموع، مسافرت سهساله به سراسر ایران برای تحقیق در فرهنگ و هنر عامه
۱۳۳۷ — بررسی و مطالعهٔ شیوهٔ زندگی و هنر مردم نواحی خراسان و سفر به آن منطقه طی چهار سال، بهمنظور برپایی نمایشگاهی از مردم آن سامان
۱۳۵۲ — مأمور تحقیق در بنیاد شاهنامهٔ فردوسی دربارهٔ پوشاک، رزمابزار و شیوهٔ کاربرد آنها بر پایهٔ شاهنامهٔ فردوسی
۱۳۵۶ — پژوهش دربارهٔ نقوش زینتی در گسترهٔ جنوب غربی تا شمال غربی و مرکز ایران (استانهای شمالی، خوزستان، لرستان، کردستان، کرمانشاهان، همدان، آذربایجان و مناطق کویری)
سفرهای پژوهشی و مأموریتها
۱۳۴۶ — سفر مطالعاتی به آلمان فدرال (دعوت رسمی) برای بازدید از تأسیسات فرهنگی و هنری
۱۳۴۶ — سفر به فرانسه برای نظارت بر نمایشگاه مردمشناسی ایران در پاریس
۱۳۵۶ — سفرهای مرتبط با شرکت در نمایشگاههای بینالمللی (چین، ژاپن، پاکستان، ترکیه، فرانسه و ونیز)
۱۳۳۵ — سفرهای میدانی سهساله در سراسر ایران برای پژوهش در فرهنگ و هنر عامه
جوایز و افتخارات
۱۳۲۴ — مدال درجهٔ ۳ هنر (انجمن فرهنگی ایران و شوروی، تهران)
۱۳۳۹ — جایزهٔ اول بینال تهران و مدال طلا (از طریق وزارت فرهنگ و هنر)
سخنرانیها
فهرست کامل و متن هر عنوان در صفحهٔ «سخنرانیها» در دسترس است.
مصاحبهها
فهرست کامل و متن هر عنوان در صفحهٔ «مصاحبهها» در دسترس است.
تألیفات
برای مشاهدهٔ فهرست کامل به صفحهٔ «تألیفات» مراجعه کنید.
نسخههای دیجیتال (PDF و Word) در حال آمادهسازی هستند و بهتدریج تا پایان آذر ۱۴۰۴ برای دانلود در دسترس قرار میگیرند. در مجموع ۱۲ جلد کتاب در حوزهٔ پوشاک و تاریخ هنر ایران و جهان منتشر خواهند شد.
یادداشت منابع
این سالشمار بر اساس منابع معتبر موجود تنظیم شده است؛ از جمله اسناد آرشیوی، گزارشها و کاتالوگهای نمایشگاهی، نشریات همدوره و مکاتبات و احکام رسمی.
گردآوری و ویرایش: مهشا ضیاءپور
آخرین بهروزرسانی: آبان ۱۴۰۴
گردانندگان و نویسندگان ارجمند وب سایت هنرمند گرانمایه مرحوم جلیل ضیاپور. با سلام و خسته نباشید. بسیار ضروری می نماید اگر در هر مطالب نوشته شده نام و مشخصات نویسنده به همراه کتاب شناسی در اختیار خوانندگان قرار گیرد تا بدینوسیله راه برای انجام پژوهش ها در مورد هنر و هنرمندان هموار تر شود.