مدرنيست‏ها و كلاسيك‏ها در كنار هم

یادداشتی در خصوص ديدار از نمايشگاه بزرگ نقاشى خط، فرش،  كتاب و سكه‏ها، با عنوان «مدرنيست‏ها و كلاسيك‏ها در كنار هم»، مجله سپيد و سياه، شماره 13، پنجم آبان 1346

ديدارى از نمايشگاه بزرگ نقاشى خط، فرش، كتاب و سكه‏ها. (مدرنيست‏ها و كلاسيك‏ها در كنار هم)

يادم مى‏آيد از روزى كه ضياءپور (اين هنرمند خلاق و پيشرو) از فرنگ برگشته بود، چه پهلوان به ميدان رسيده را مى‏مانست، با آن منطق خاص مدرنيست‏هاى با سواد، و با اتكاء به علمى كه زایيده تلاشش و متكى به دانش درست هنر مدرن بود، با همان ضربات اوليه چنان نقاشان كلاسيك را كوبيد كه آنان تا مدت‌ها در رخوت و گاه در گوشه‏گيرى‏هاى عالمانه به سر مى‏بردند.

ضياءپور كه اكنون چند تابلو از او نيز در اين نمايشگاه و درست بغل دست كار چند تن از نقاشان كلاسيك به نمايش گذاشته شده‏ است، از همان اوان نبرد، هدف را بر اين قرارد داده بود كه ضرورت نيازمندهاى يك جامعه در حال تحول را در زمينه‏هاى هنرى مورد توجه و دقت قرار بدهد. جالب اين بود كه هيچگاه در آثارش قدم از فضا، از تم، از محيط، و از همه نمودها و پديده‏هاى جامعه خويش بيرون نگذاشت، اما بعد از او، كار نابسامانى‏ها چنان بالا گرفت كه حتى نمونه‏هاى مطرود از جوامع ديگر را تقليد مى‏كنند و در جامعه ما به منظر مى‏نشانند كه خلق‏الله به نظاره‏اش بنشينند.

من مدتى است «ضياءپور» را نديده‏ام اما خيلى دلم مى‏خواست بدانم كه حالا نظر او در مورد اين آشفتگى‏ها چيست؟ مخصوصاً كه بعضى از اين مكتب گريخته‏ها حالا اين ملاى اصيل و اوليه خودشان را هم قبول ندارند!

به هر تقدير چنانكه اشاره شد، اين نخستين بار است كه انواع نقاشى از انواع نقاشان معاصر ايرانى در يك نمايشگاه ‏به نمايش گذاشته مى‏شود، و اين حادثه چقدر خوب و بجاست! كه هم مقدمه آشتى و خوشى است، و هم اين كه مبانى و پايه درست نقاشى مدرن اين بار مورد بررسى قرار گرفته است و چه بسا كه پس از اين در كار نقاشان مدرن كشش و كوشش بيشترى به عمل بيابد و آنها كه مى‏توانند در جستجوى مفّر درست و منطقى و قابل فهم باشند مى‏مانند، و آن دسته كه فقط خلق‏الله را تحميق مى‏كنند، از اين آزمايش شكست مى‏خورند و انشاءالله كه مى‏روند و سايه‏شان را از سر ما كم مى‏كنند.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *