یلدای امسال، بیستوپنجمین سالگرد خاموشی پدر نقاشی مدرن ایران، استاد جلیل ضیاءپور است؛ او که در ۵ اردیبهشت ۱۲۹۹ زاده شد و در ۳۰ آذر ۱۳۷۸، در واپسین دمهای پاییز و آستانهی طولانیترین شب سال، از میان ما رفت.
اما این خاموشی، آغاز جاودانگی او در جان هنر این مرزوبوم بود. او در زمانهای که پیوند سنت و نوجویی دشوار مینمود، با قلممویی آکنده از بینش و جسارت، جادهای تازه در هنر ایران گشود. ضربههای قلمش، صدای رگههای کهنِ فرهنگ این سرزمین را با ضربآهنگِ نگاه مدرن درهم آمیخت و بذرهای نگاهی نو را در زمینِ بومهای خام کاشت. امروز، رد اندیشههایش در کارِ هنرمندان معاصر احساس میشود و هویتی که به نقاشی مدرن ایران بخشید، چراغی است که در تاریکترین شبها نیز خاموش نمیشود.
هر سال با نزدیک شدن یلدا، جای خالیاش پُررنگتر نمایان میشود، اما همین خلأ نشانهای است از ماندگاری او در حافظهی هنر ملی ما. او رفت، اما رنگها و خطوطی که به یادگار گذاشت، همچون رگههایی از حیات در تاروپود هنر ایران جاریاند. یادش گرامی، نامش جاودان و راهش همواره الهامبخش.
مهشا ضیاءپور
آذرماه ۱۴۰۳